Mersin’de yapılan, Türk Patent ve Marka Kurumunca 1 Kasım 2017’de “Tarsus humusu” ismiyle coğrafik işaretle tescillenen lezzet, nohudun tokmak yardımıyla ezilip tahinle harmanlanmasıyla hazırlanıyor.
Çeşitli baharatlar ve tereyağı eklenerek “ana yemek” olarak günün her öğününde tüketilen “Tarsus humusu”, pastırmalı, sucuklu ve sade çeşitleriyle sofralardaki yerini alıyor.
Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde ise “Reyhanlı humusu” ismiyle 16 Temmuz 2021’de coğrafik işaret tescil başvurusu yapılan lezzet, üzerindeki zeytinyağı, domates, turşu ve yeşillik süslemeleriyle çoklukla “soğuk meze” olarak tüketiliyor.
Gastronomide kelam sahibi Mersin ve Hatay’da hazırlanışı da farklılık gösteren humus, iki ilçe ortasında lezzet rekabeti yaşatıyor.
Mersin ve Hatay’daki ustalar, “en lezzetli humus”un kendi kentlerine ilişkin olduğunu savunurken, bu lezzet her bölümün damak tadına hitap ediyor ve bölgede sıkça tüketiliyor.
“Hangisi derseniz, sıcak Tarsus humusu derim”
Tarsus’ta 27 yıldır humus ustası Onur Uzal, AA muhabirine, kent mutfağının çeşitli lezzetlere mesken sahipliği yaptığını söyledi.
İlçenin humusunun da değerli lezzetlerden olduğunu lisana getiren Uzal, “Tarsus humusunun lezzeti çok öbür, tartışma götürmez. Denemeyenlerin denemesi gerekir. Bu önemli bir tavsiyedir. Hatay’da da humus var. Alışılmış ki herkes ‘Ürünümüz daha hoş.’ der.” diye konuştu.
Uzal, kente gelen konukların Tarsus humusunu epeyce beğendiğini vurguladı.
Hatay’da yapılan humusun da lezzetli olduğunu anlatan Uzal, şunları kaydetti:
“Hangisi derseniz, sıcak Tarsus humusu derim. Her öğün tüketilebilir. Hatay ile Tarsus ortasında tatlı bir rekabet var. Bunun en hoş tahlili, oranın en düzgün ustaları ile bizim buranın en hoş ustaları karşı karşıya gelir ve hoş bir atışma yapılabilir. Biz buna açığız. Bir mecrada, hangisi daha yeterli denemek lazım. Tatlı rekabet güzeldir. Bu yalnızca humusa özel bir şey değil. Mesela Adana’da kebap var, Türkiye’nin farklı noktalarında da var. Her yapan kendinin yeterli yaptığını düşünür. Aslında bu niyette olmazsanız yeterli bir yemek yapmanız mümkün değil.”
Müşterilerden Kadir Çelik de Tarsus humusunun tadının çok hoş olduğunu belirterek, “Çocukluğumuzun lezzeti, vazgeçilmezimiz. Hatay’da yemedim fakat Tarsus humusunun yanına yaklaşacağını düşünmüyorum. Bu lezzetten yoksun kalmayın.” dedi.
Burak İdealdir ise humusu evvelce meze biçiminde tükettiğini lakin Tarsus’ta öğün olarak yediğini anlattı.
Ülküdür, herkesin Tarsus humusunu tatması gerektiğini lisana getirerek, “Burada öğün olarak tüketilmesine şaşırmıştım. Hatay humusunu da yedim lakin Tarsus’taki daha farklı ve hoş. Burada humus, acıktığında doyurabilir.” diye konuştu.
“Humusumuz, Hatay’ımızla özdeşleşmiştir”
Hatay’da humus ustası Hannan Kahraman da kentte yapılan humusun uzun süren uğraşlar sonucu hazırlandığını söyledi.
Humusun yörenin değerli lezzetlerinden olduğunu belirten Kahraman, “Hazırlanışı epeyce uzun sürüyor. Suda bekletilmesi, kaynatılması ve çekilmesi 7-8 saat sürüyor. Buraya tatile gelen müşterilerimiz meskenlerine götürmek üzere kesinlikle humus alıyor. Reyhanlı’da yapılan humusun tadı Tarsus’a nazaran daha hoştur. Humusumuz, Reyhanlı başta olmak üzere Hatay’ımızla özdeşleşmiştir.” dedi.
Müşterilerden Halil Kaya da humusu çok sevdiğini lisana getirerek, “Bizim vazgeçilmezimizdir, buraya her geldiğimizde daima tüketiyoruz. Yaşadığımız yerde bu tadı bulamıyoruz, en kaliteli humus Reyhanlı’da yapılır. Hem kendimiz hem de yakınlarımızın yemesi için donmuş halde Kıbrıs’a götürüyoruz.” sözlerini kullandı.