Ticaret Bakanı Mehmet Muş, ikinci el araba satışlarına ait düzenleme için “Amacımız herkese ceza yazmak değil” sözlerini kullandı.
Muş, TBMM Genel Şurasında bakanlığının 2023 yılı bütçesine ait konuşmasında, global iktisattaki olumsuz gelişmelere karşın Türkiye iktisadının, odağını üretim ve istihdamda tutarak büyümeye ve eserlerini dünyanın dört bir yanına ihraç etmeye devam ettiğini söyledi.
Ekonominin, 2021’de yüzde 11.4 büyüyerek son 50 yılın en yüksek performansını gösterdiğini lisana getiren Muş, bu büyümeye mal ve hizmet ihracatının katkısının 5.3 puan üzere yüksek bir düzeyde gerçekleştiğini hatırlattı.
Muş, pandeminin tesiriyle yüzde 61.6 seviyesine kadar gerileyen imalat endüstrisi kapasite kullanım oranının, ihracat artışından aldığı kıymetli takviyeyle salgın öncesi seviyesini de aşarak kasım prestijiyle yüzde 75.9 düzeyinde gerçekleştiğine dikkati çekti.
Bakan Muş, “Tüm bu gelişmeler, üretim kapasitesini ihracatla destekleyen Türkiye amacına ulaşma noktasında gerçek adımlar attığımızın göstergesi” dedi.
“Enerji fiyatlarından kaynaklı bir açık kelam konusu”
Ocak-Kasım 2022 periyodunda dış ticaret açığının 90 milyar dolar olduğunu belirten Muş, “Bunun 16.8 milyar doları altın ithalatı, 73.3 milyar doları güç ithalatı. Bu iki kalem toplam dış ticaret açığımızın yüzde 90’ını oluşturuyor. 2021’e nazaran 2022 yılının birinci 11 ayında dış ticaretteki artış 60 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığındaki artışın yüzde 86’sı yani 52 milyar doları, güç ve işlenmemiş altın ticaretindeki açıktan kaynaklanıyor. Ölçü olarak misal sayıları kullanmamıza karşın bedel olarak yükselen güç fiyatlarından kaynaklı bir açık kelam konusu” değerlendirmesini yaptı.
Küresel iktisattaki tablonun ihracat için çeşitli riskleri de barındırdığını kaydeden Muş, şöyle devam etti:
“Özellikle en kıymetli ihraç pazarımız olan AB üyesi ülkelerdeki yavaşlama bariz bir hal aldı. Bu kapsamda ihracatçılarımızı alternatif pazarlara yönlendirmek için bakanlık olarak yeni stratejiler ortaya koyuyor, bakanlığımızın yol göstericiliğinde, ihracatçılarımızın yeni girdikleri pazarlarda da tıpkı başarıyı göstermeleri için büyük uğraş sarf ediyoruz. Bu kapsamda ihracatımızın klâsik ürün-pazar yapısını bir ileri etaba taşımayı ve uzak ülkelerle ticaretimizi geliştirmeyi hedefliyoruz. Bu doğrultuda bakanlığımızca ortaya koyulan ve temmuzda kamuoyu ile paylaştığımız Uzak Ülkeler Stratejisi ile belirlediğimiz 18 ülkeye yönelik toplam 328 hareket oluşturduk. Böylelikle ülkemizin ihracat menzilini genişletmeyi ve bu ülkelere olan ihracatımızı 4 kat artırmayı hedefliyoruz. Ayrıyeten bu strateji kapsamındaki ülkelerin de içinde bulunduğu amaç ülkelerimize yönelik ihracat dayanak oranlarımızı ek 20 puana kadar, gaye ülkelere maksat bölümler olması durumunda ise ek 25 puana kadar yükseltiyoruz.”
“Çok ceza yazmak, çok yeterli sonuç demek değil”
İkinci el araba satışına ait getirilen düzenlemeye değinen Muş, şunları kaydetti:
“İkinci el ile ilgili getirdiğimiz 6000 kilometre ve 6 ay hududunun, internet sitelerinde ihlal edildiği söyleniyor. Kişiseller için bir kısıtlama kelam konusu değil yani arabayı aldım, iki ay sonra satabilirim. Bu, bilhassa bayilerde otomobillerin ikinci el ticari işletmelere zamanıyla oluşan bir durum. Bahsedilen internet sitelerini biz de yakından takip ediyoruz. Hedefimiz herkese ceza yazmak değil, herkesi kurallı biçimde davranmaya teşvik etmek. Çok ceza yazmak, çok yeterli sonuç demek değil. Galerileri de takip ediyoruz, ilanları çoklukla 6 ila 7000 kilometre ortasında verilir. Süreyi de takip ediyoruz. En son zati onlara uygulayacağımız cezanın limitleri yükseltildi. Münasebetiyle orada aslında uygulanan cezalar, can yakıcı, kolay kolay bölüm tarafından çok ihlal edilebileceğini düşünmüyoruz. Zira anlık takip ediyoruz. Size ulaşan ihlaller varsa lütfen bize ulaştırın.”
2022’nin birinci 11 aylık sürecinde gümrük yönetimlerinde süreç gören ihracat beyannamesi sayısının, bir evvelki yılın tıpkı periyoduna kıyasla yüzde 4.9 artarak 4.5 milyonu aştığını, yaklaşık 9.2 milyon araç ve 111.8 milyon yolcunun süreçlerinin yapıldığını söyleyen Muş, şöyle devam etti:
“Bu kapsamda Türkgözü, Gürbulak, Pazarkule ve Ceylanpınar gümrük kapılarının modernizasyon çalışmaları devam ediyor. Şanlıurfa Gümrük Müdürlüğü, Mersin Laboratuvar Müdürlüğü, Ege Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü, Şırnak Silopi ve Hakkari Yüksekova lojmanlarının yenilenmesine ait projeler devam ediyor. Ulusal Tarama Sistemi Projesi (MİLTAR) kapsamında birinci ulusal tarama sistemimizi Alsancak Limanı’nda faaliyete aldık. Sonuçları, geri dönüşleri muadillerinden çok daha âlâ, bundan sonraki bütün bu aygıtları yerli alacağız ve burada hem taşınabilir hem de yolcu kaçakçılığı için aygıtları yerlileştirmeyi hedefliyoruz.”
Kaçakçılıkla mücadele
Gümrük Koruma takımlarınca yürütülen kaçakçılıkla çaba faaliyetleri sonucunda 10.5 milyar lira pahasında kaçak eşyanın ele geçirildiğini bildiren Muş, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bakanlığımız bünyesinde vazife yapan Akaryakıt Özel Takımınca, bu yıl içinde yürütülen çalışmalarda 4 milyar lira kıymetinde vergi zayi ile 10 milyar lira pahasında düzmece fatura tespit ettik ve 1289 ton kaçak akaryakıt ele geçirdik. Bu yıl da uyuşturucu unsur kaçakçılığıyla gayrette rekor yakalamalara imza attık. Gürbulak Gümrük Kapısı’nda biri 1 ton 18 kilo, oburu 622 kilo olmak üzere Bakanlığımızca yapılan tüm vakitlerin en yüksek ölçülü sıvı metamfetamin yakalamalarını gerçekleştirdik. Öteki taraftan uyuşturucu, akaryakıt, tütün mamulleri ve alkollü içki kaçakçılığı başta olmak üzere kaçakçılıkla çaba kapsamında yürütülen operasyonlar sonucunda 13.7 ton uyuşturucu, 31.9 ton uyuşturucu üretiminde kullanılan kimyasal, 9 bin 415 ton akaryakıt, 2.5 milyon paket sigara, 21.4 milyon adet sigara kağıdı ve filtresi, 3.4 milyon adet elektronik sigara, 8 bin 550 ton besin ve yaklaşık 26 bin adet tarihi eser ele geçirdik. Hudutlarımızda zehir tacirlerine geçit verilmedi.”
(AA)