Merkez Bankası ödemeler istikrarının temmuz ayı sonuçlarını açıkladı. İktisat idaresine nazaran, geçen yılın sayılarına nazaran, olumlu bir tablo ortaya çıktı. Geçen yıl temmuzda 5.3 milyar dolar açık varken bu yıl 566 milyon dolar fazla elde edildiği belirtildi. Yedi aylık açığın ise 42 milyar dolardan 16 milyar dolara gerilediği verisi açıklandı.
Ekonomim müellifi Alaattin Aktaş’a nazaran, bu tablo gerçeği yansıtmakla birlikte arkasındaki sebep durumun güzele gitmediğini gösteriyor. Aktaş’a nazaran, çok açık bir formda ithalatta düşüş yaşanıyor ve bunun sonucu olarak dış ticaret açığı geriliyor, bu da cari açığın kayda paha ölçüde küçülmesine sebep oluyor. TÜİK raporlarına nazaran bu periyotta orta mal ya da ham husus ithalatındaki gerilemenin tam 22 milyar doları bulduğuna dikkat çeken Aktaş, tüketim malları ithalatında 4 milyar dolarlık artış olduğunu, öteki ithalat kalemlerinde neredeyse hiç değişiklik olmadığını söz etti.
Aktaş’ın “Yıllık cari açık iki yılın en düşüğünde; pekala ancak nasıl?” başlıklı yazısının bir kısmı şöyle:
“Türkiye orta mal ya da ham unsur ithalatını niçin yavaşlatmış olabilir? Ya da bu bile isteye, amaçlanarak mı yapılmıştır, yoksa iktisattaki gidişat bu sonucu mu doğurmaktadır?
Sakın ham husus ithalatındaki bu azalmanın birinci çeyrekte yüzde 5.3 olan, ikinci çeyrekte yüzde 2.5’e inen, üçüncü çeyrekte sıfır dolayında oluşacağı beklenen, son çeyrekte negatife hakikat gideceğinden dert duyulan büyüme oranıyla bir ilintisi olmasın!
Sakın bu azalmanın büyümeyi de bu hale getiren sanayi üretiminin hazirandan sonra temmuzda da gerilemesiyle bir ilintisi olmasın!
Cari açık azalıyor diye sevinelim sevinmeye de, açıktaki bu azalma döviz gelirimiz arttığı için ortaya çıkıyor değil ki. Daha az üreten bir sanayi var, ezası büyüyen bir sanayi var, bundan ötürü artma eğilimine girmesi olası bir işsizlik var; özetle giderek yavaşlayacak bir iktisat var.
Bunun sonu refah kaybı olacak.”
(EKONOMİ SERVİSİ)